yıldız savaşları ne demek?

Yıldız Savaşları, George Lucas tarafından yaratılmış, öncelikle filmleriyle tanınmış, sonraki yıllarda çizgi roman, video oyunları, televizyon yapımları vb. dallarda ününü arttırmış kurgusal bir evren ve markadır. Serinin ilk filmi, 25 Mayıs 1977'de 20th Century Fox tarafından Star Wars(Yıldız Savaşları) ismiyle yayınlanmış ve dünya çapında bir popüler kültür fenomeni olmuştur. Üçer yıl arayla iki devam filmi yayınlanmıştır. Orijinal üçlemenin son filminin yayınlanmasının 16 yıl ardından, "öncül" üçlemenin ilk filmi yayımlanmış ve yine üçer yıl arayla diğer iki film de yayımlanmıştır. 2015 yılında "ardıl" üçleme başlamış, 2 yıl arayla devam filmleri yayınlanmıştır.

2019 yılı verilerine göre on iki Yıldız Savaşları filminin toplam hasılatı yaklaşık olarak 10,25 milyar dolardır.1 Bu hasılatla Yıldız Savaşları serisi, en çok hasılatı olan film serisi olmuştur.

Yıldız Savaşları günümüze kadar kendisine ait filmlerin hasılatı, oyuncak, DVD, kitap, bilgisayar oyunu ve ticari ürün geliriyle 33 milyar dolarlık dev bir kazanç sağlamıştır.

George Lucas filmleri, kitaplar, televizyon dizileri, video oyunları ve çizgiromanlar gibi birçok farklı alanda yayınların ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Üçlemede tasvir edilen kurguya pek çok yenilik getiren bu yan ürünler, serinin takipçileri tarafından Genişletilmiş Evren adıyla bilinen kurgusal evrenin oluşmasına imkân sağlamıştır. Bu yayınlar sayesinde filmler arasındaki boşlukta, Star Wars markasının popülerliği ve değeri korunmuştur

Kurgu

Yıldız Savaşları yayınlarındaki olaylar, kurgusal bir galakside gerçekleşmektedir. Pek çok uzaylı ırkı tasvir edildiği gibi, genellikle sahiplerinin emirlerini yerine getiren robotlara da yer verilmiştir. Uzay yolculuğuna oldukça sık rastlanır, evrendeki pek çok gezegen (daha sonra Galaktik İmparatorluk olarak değişmek üzere) Galaktik Cumhuriyetin bir üyesidir.

Yıldız Savaşları'nın göze çarpan bir karakteristiği "Güç" olarak adlandırılan, yetenekli bireyler tarafından kullanılabilen, tüm evreni kapsadığına inanılan enerjidir. Yayınlanan ilk filmde "tüm canlı varlıkları sarmalayan, delip geçen, birbirine bağlayan enerji" olarak açıklanmıştır.2 "Güç", kullanıcılarına, telekinezi, kehanet, öngörü, zihin kontrolü gibi çeşitli doğaüstü yetenekler bahşeder ve refleksler ve hız gibi pek çok fiziksel özelliğin gelişmesini sağlar. Bu yetenekler karakterler arasında farklılık gösterebilir. Güç iyilik için kullanılabileceği gibi, nefret, saldırganlık ve kötülük duygularını besleyen karanlık tarafının takipçileri tarafından farklı amaçlar için kullanılabilir. Temel altı filmde Güç'ü iyilik için kullanan Jedi'lar ile galaksiyi ele geçirmek amacıyla karanlık tarafa geçmiş Sithlerin mücadelesi konu edilmiştir.

Filmler

Film serisi 25 Mayıs 1977'de yayınlanan Yıldız Savaşları ile başladı. Ardından, 21 Mayıs 1980'de yayınlanan İmparator ve 25 Mayıs 1983'te yayınlanan Jedi'ın Dönüşü geldi. İlk filmin adı Yıldız Savaşları olmasına rağmen, daha sonra gelen öncül filmlerle isim karışıklığı yaşamamak için Yeni Bir Umut (A New Hope) altbaşlığı eklenmiştir.3

1997'de, Yıldız Savaşları'nın gösterime girmesinin 20. yıldönümünde, orijinal üçleme çeşitli yenilemelerle tekrar sinemalarda gösterime girdi. Bu yenilemeler, filmlerin çekildiği tarihte mümkün olmayan bilgisayar efektleri ile gerçekleştirilmiş eklemelerdi. Filmlerin daha sonraki yayımlarında da (örn. 21 Eylül 2004'te yayınlanan serinin DVD'leri) değişiklikler yapılmaya devam edildi.

Uzun süre beklenilen öncül üçleme de, 19 Mayıs 1999'da yayımlanan Yıldız Savaşları: Bölüm I - Gizli Tehlike, 16 Mayıs 2002'de yayımlanan Yıldız Savaşları: Bölüm II - Klonların Saldırısı, 19 Mayıs 2005'te yayımlanan Yıldız Savaşları: Bölüm III - Sith'in İntikamı ile tamamlandı.4

Yıldız Savaşları: Bölüm VII - Güç Uyanıyor filmi ise 17 Aralık 2015'te Türkiye'de vizyona girmiştir. Çekimi İngiltere ve B.A.E'de yapılan filmin yönetmenliğini J.J. Abrams üstlenmiştir. Yönetmenliğini Rian Johnson'ın yaptığı ve 2017 yılında vizyona giren Yıldız Savaşları: Bölüm VIII - Son Jedi ile 2019 yılında vizyona giren ve yönetmenliği J.J. Abrams tarafından üstlenilen Yıldız Savaşları: Bölüm IX - Skywalker'ın Yükselişi filmiyle orijinal üçlemenin sonrasını anlatan ardıl üçleme tamamlanmış oldu.

FilmABD vizyon tarihiYönetmen
Orijinal üçleme
Bölüm IV – Yeni Bir Umut25 Mayıs 1977George Lucas
Bölüm V – İmparator21 Mayıs 1980Irvin Kershner
Bölüm VI – Jedi'ın Dönüşü25 Mayıs 1983Richard Marquand
Öncül üçleme
Bölüm I – Gizli Tehlike19 Mayıs 1999George Lucas
Bölüm II – Klonların Saldırısı16 Mayıs 2002
Bölüm III – Sith'in İntikamı19 Mayıs 2005
Ardıl üçleme
Bölüm VII – Güç Uyanıyor18 Aralık 2015J. J. Abrams
Bölüm VIII – Son Jedi15 Aralık 2017Rian Johnson
Bölüm IX – Skywalker'ın Yükselişi20 Aralık 2019J. J. Abrams
Antoloji filmleri
Rogue One16 Aralık 2016Gareth Edwards
Han Solo25 Mayıs 2018Ron Howard

Oyuncu Kadrosu ve Karakterler

KarakterFilm
Öncül ÜçlemeOrijinal Üçleme
Gizli TehlikeKlonların Saldırısı
Anakin SkywalkerJake Lloyd
Darth Vader
Luke Skywalker
Leia Organa
YodaFrank Oz(Seslendirme)
PalpatineIan McDiarmid
Obi-Wan KenobiEwan McGregor
R2-D2Kenny Baker
C-3POAnthony Daniels
Han Solo
Chewbacca
Qui-Gon JinnLiam Neeson
Padmé AmidalaNatalie Portman
Nute GunraySilas Carson
Yüzbaşı PanakaHugh Quarshie
Sio BibbleOliver Ford Davies
Jar Jar BinksAhmed Best (seslendirme)
Boss NassBrian Blessed (seslendirme)
SabéKeira Knightley
Darth MaulRay Park,Peter Serafinowicz (seslendirme)
WattoAndy Secombe (seslendirme)
SebulbaLewis MacLeod (seslendirme)
Shmi SkywalkerPernilla August
Jabba the HuttLarry Ward (seslendirme)
Bib FortunaMatthew Wood
Şansölye ValorumTerence Stamp
Mace WinduSamuel L. Jackson
Yüzbaşı Typho
Bail Organa
Zam Wesell
Jango Fett
Dexter Jettster
Boba Fett
Owen Lars
Beru
Cliegg Lars
Kont Dooku
General Grievous
Grand Moff Tarkin
Wedge Antilles
Amiral Piett
Lando Calrissian
Amiral Ackbar
Wicket
Finn
Rey
Kylo Ren
Poe Dameron
Supreme Leader Snoke
General Hux
Lor San Tekka
Captain Phasma
Maz Kanata
Amilyn Holdo
DJ
Rose Tico

D

Tema

Yıldız Savaşları dünyası, o güne kadar yaratılmış diğer çoğu bilimkurgu filmleri ve fantastik filmlerde kullanılan şık, gösterişli ve fütüristik gelecek kavramının aksine, "kirli" bir portre çizmiştir. Lucas'ın bu vizyonu daha sonra karanlık ve yıpranmış bir uzay gemisinde geçen Yaratık(Alien), post-apokaliptik bir çölde geçen Mad Max 2 ve yıkık dökük ve kaotik bir şehirde geçen Bıçak Sırtı (Blade Runner) filmleriyle popülerlik kazanmıştır. Lucas, filmlerde gerek diyaloglarda, gerek sahne planlarında paralellik öğelerine özellikle dikkat etmiştir. Luke Skywalker ve babası Anakin'in yolculuklarındaki paralellikler buna örnek gösterilebilir.

Teknik bilgi

İlk altı Yıldız Savaşları filmi 2.40:1'lik görüntü oranında çekilmiştir. Orijinal üçlemenin çekimlerinde anamorfik lensler kullanılmıştır. Bölüm IV ve V Panavision ile çekilirken, Bölüm VI'de Joe Dunton Camera (JDC) kullanılmıştır. Bölüm I, Arriflex kameralarda anamorfik Hawk lensiyle, Bölüm II ve III ise Sony'nin CineAlta yüksek çözünürlüklü dijital kamerasıyla çekilmiştir.

Yeni Bir Umut'un ses efekteri için George Lucas, Ben Burtt'ü işe almıştır. Burtt'ün başarıları Academy of Motion Picture Arts and Sciences tarafından, o tarihte bu dal için bir ödül kategorisi olmadığından özel başarı ödülüyle ödüllendirilmiştir. Lucasfilm şirketi, Jedi'in Dönüşü filmi için THX ses standardını geliştirmiştir. John Williams altı filmin de müziklerini bestelemiştir. George Lucas, her önemli karakter ve konsept için farklı temalarda besteler olmasını planlamıştır. Williams'ın Star Wars teması modern müzik tarihinin en bilinen bestelerinden biri olmuştur.

Orijinal üçlemenin ışın kılıcı koreografisi kılıç ustası Bob Anderson tarafından geliştirilmiştir. Anderson, aktör Mark Hamill'i (Luke Skywalker) eğitmiş ve İmparator ile Jedi'in Dönüşü filmlerinde Darth Vader'in kılıç dövüşü sahnelerinde dublörlük yapmıştır.

Diziler

DiziSezonlarBölümlerOrijinal yayın tarihiKanal
Animasyon diziler
Klon Savaşları71333 Ekim 2008 – 4 Mayıs 2020Cartoon Network / Netflix / Disney+
Asiler4753 Ekim 2014 – 5 Mart 2018Disney XD
Resistance2407 Ekim 2018 – 26 Ocak 2020Disney Channel
The Bad Batch1164 Mayıs 2021 –Disney+
Visions1922 Eylül 2021
Canlı çekim diziler
The Mandalorian21612 Kasım 2019 –Disney+
The Book of Boba Fett1729 Aralık 2021 –
Obi-Wan Kenobi1627 Mayıs 2022 –
Andor11221 Eylül 2022 –

Yıldız Savaşları'nda Zaman

Yıldız Savaşları filmleri "uzun zaman önce çok çok uzak bir galakside" geçiyor olsalar da çizgi romanlar, kitaplar gibi film dışı ürünlerde zaman Yavin Savaşı'na, yani Yıldız Savaşları: Bölüm IV - Yeni Bir Umut'a göre düzenlenir. Örneğin Yıldız Savaşları: Bölüm VI - Jedi'ın Dönüşü 4 ABY (After Battle of Yavin - Yavin Savaşı'ndan Sonra) tarihinde iken Yıldız Savaşları: Bölüm III - Sith'in İntikamı 19 BBY (Before Battle of Yavin - Yavin Savaşı'ndan Önce) tarihindedir.

Legends: Yıldız savaşları filmler dışında da Genişletilmiş Evren (Expanded Universe - EU) kategorisi altında da birçok öykü içermektedir. 50.000 BBY'dan şu ana kadar 138 ABY'e kadar ulaşılmış birçok farklı mekân ve hikâye devam etmektedir.

Canon: Disney'ın Lucasfilm şirketini satın almasıyla yeniden yapılandırılan ve güncel olan zaman çizelgesidir. 5000 BBY'dan şu ana kadar 35 ABY'e kadar ulaşılmış birçok farklı mekân ve hikâye devam etmektedir.

Yıldız Savaşları canon kurgusal evreni çeşitli dönemler içerir, bunlardan üçü film üçlemelerine odaklanmıştır. Diğer dönemler Ocak 2021'de tanımlandı:

  • Yüksek Cumhuriyet: "High Republic" dönemi, öncül üçlemeden 200 yıl önce geçiyor. The High Republic ve yakında çıkacak olan The Acolyte'da yayınlanan medyayı içerir.
  • Jedi'ın Düşüşü: Galaktik Cumhuriyet'in, hükümdarı Palpatine - gizli Sith lordu Darth Sidious - tarafından yozlaştırıldığı, Öncül üçlemenin dönemi. Cumhuriyet ile Ayrılıkçı bir konfederasyon arasındaki Klon Savaşları'nı düzenledikten sonra Palpatine Jedi Düzeni'ni yok eder, Cumhuriyeti devirir ve Galaktik İmparatorluğu kurar. Bu dönemde Öncül üçleme filmleri ve Klon Savaşları animasyonu yer alıyor. Bu dönem daha önce Ağustos 2019'da Cumhuriyet Dönemi olarak tanımlanmıştı.
  • İmparatorluk Hükümdarlığı: İmparatorluğun hükümdarlığını keşfeden öncül üçlemeden sonraki dönem. The Bad Batch animasyonu, Obi-Wan Kenobi dizisi ve Han Solo: Bir Star Wars Hikayesi'ni içerir.
  • İsyan Dönemi: İmparatorluğun birkaç yıl süren Galaktik bir İç Savaşta Asi İttifakı tarafından savaşıldığı, İmparator'un ölümüyle zirveye ulaştığı ve sonunda İmparatorluğun çöküşüyle sonuçlanan orijinal üçlemenin çağı. Star Wars Asiler animasyonu, Andor dizisi, Rogue One ve orijinal üçleme filmlerini içerir.
  • Yeni Cumhuriyet: İmparatorluğun düşüşünü izleyen, Yeni Cumhuriyet'in oluşum yıllarında geçen orijinal üçlemeden sonraki dönem. The Mandalorian ve yan dizileri, The Book of Boba Fett, Rangers of the New Republic ve Ahsoka'yı içeriyor.
  • İlk Düzen'in Yükselişi: İmparatorluğun kalıntılarının İlk Düzen olarak yeniden yapılandığı Ardıl üçlemenin dönemi. Eski İsyanın kahramanları, Yeni Cumhuriyet'in yardımıyla, baskıcı rejime ve yöneticilerine karşı Direnişe liderlik ediyor, gizemli varlık Snoke ve kukla ustası, canlanan Palpatine. Star Wars Resistance animasyonu ve Ardıl üçleme filmlerini içerir. Bu dönem daha önce Ağustos 2019'da Direniş Dönemi olarak tanımlanmıştı.
DönemFilm / DiziYıl
Jedi'ın DüşüşüI: Gizli Tehlike32 BBY
II: Klonların Saldırısı22 BBY
Klon Savaşları22 BBY–19 BBY
III: Sith'in İntikamı19 BBY
İmparatorluk HükümdarlığıThe Bad Batch19 BBY–
Han Solo13 BBY/10 BBY
Obi-Wan Kenobi9 BBY
İsyan DönemiAsiler5 BBY–0 BBY
Rogue One13 BBY/0 BBY
IV: Yeni Bir Umut0 BBY/0 ABY
V: İmparator3 ABY
VI: Jedi'ın Dönüşü4 ABY
Yeni CumhuriyetThe Mandalorianc. 9 ABY
The Book of Boba Fett
İlk Düzen'in YükselişiResistance34 ABY–35 ABY
VII: Güç Uyanıyor34 ABY
VIII: Son Jedi
IX: Skywalker'ın Yükselişi35 ABY

İzleme Sırası

Aşağıda fanlar arasındaki en popüler üç izleme sırası verilmiştir. Sadece Canon Live-action film ve diziler sıralanmıştır.

Çıkış SırasıÇıktığı Yıl
IVYeni Bir Umut
Vİmparator
VIJedi'ın Dönüşü
IGizli Tehlike
IIKlonların Saldırısı
IIISith'in İntikamı
VIIGüç Uyanıyor
Rogue One
VIIISon Jedi
Han Solo
The Mandalorian (Chapters 1-7)
IXSkywalker'ın Yükselişi
The Mandalorian (Chapters 8-16)
The Book of Boba Fett (Chapters 1-7)
Obi-Wan Kenobi
Kronolojik SıraGeçtiği Yıl
IGizli Tehlike
IIKlonların Saldırısı
IIISith'in İntikamı
Han Solo
Rogue One
Obi-Wan Kenobi
IVYeni Bir Umut
Vİmparator
VIJedi'ın Dönüşü
The Mandalorian (Chapters 1-16)
The Book of Boba Fett (Chapters 1-7)
VIIGüç Uyanıyor
VIIISon Jedi
IXSkywalker'ın Yükselişi
Machete Sırası56
IV
V
II
III
VI
Jedi'ın Dönüşü sonrası
VII
VIII
IX
Diğer her şey (sıralama önemsiz)
I

Hasılat

FilmÇıkış tarihiBütçe (Tahmini)HasılatHasılat sıralaması
ABDABD dışıUluslararasıEnflasyona göre ayarlanmış (Amerikan Doları)ABD
Yıldız Savaşları: Bölüm IV - Yeni Bir Umut725 Mayıs 197711.000.000 $460.998.007 $314.400.000 $
Yıldız Savaşları: Bölüm V - İmparator821 Mayıs 198018.000.000 $290.475.067 $247.900.000 $
Yıldız Savaşları: Bölüm VI - Jedi'ın Dönüşü925 Mayıs 198332.500.000 $309.306.177 $165.800.000 $
Yıldız Savaşları: Güç Uyanıyor2015
Orijinal Yıldız Savaşları üçlemesi Toplamı61.500.000 $1.060.779.251 $728.100.000 $1.788.879.251 $
Yıldız Savaşları: Bölüm I - Gizli Tehlike1019 Mayıs 1999115.000.000 $431.088.301 $493.229.257 $
Yıldız Savaşları: Bölüm II - Klonların Saldırısı1116 Mayıs 2002115.000.000 $310.676.740 $338.721.588 $
Yıldız Savaşları: Bölüm III - Sith'in İntikamı1219 Mayıs 2005113.000.000 $380.270.577 $468.728.238 $
Öncül Yıldız Savaşları üçlemesi Toplamı343.000.000 $1.122.035.618 $1.300.679.083 $2.422.714.701 $
Star Wars: Klon Savaşları1315 Ağustos 20088.500.000 $35.161.554 $33.121.290 $
Yıldız Savaşları Genel Toplam430.000.000 $2.217.976.423 $2.061.900.373 $4.279.876.796 $

Akademi Ödülleri

Altı film toplamda 25 Akademi Ödülüne aday olmuş, 10'unu kazanmıştır. Bunlardan üçü Özel Başarı Ödülüdür.

ÖdülKazanılan Ödüller
IV: Yeni Bir UmutV: İmparator
Yardımcı Erkek OyuncuAday (Alec Guinness)
Sanat YönetmenliğiKazandı
Kostüm TasarımıKazandı
YönetmenAday (George Lucas)
KurguKazandı
Makyaj
Müzik (Orijinal Şarkı)Kazandı
SinematografiAday
Özgün SenaryoAday
Ses Kurgusu
Ses MiksajıKazandı
Görsel EfektKazandı
Özel Başarı ÖdülüKazandı (Uzaylı, Yaratık ve Robot Sesleri)

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: yıldız savaşları. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler